เรียนถาม เรื่อง การขออนุญาตใช้เครื่องมือวิจัย

[์นักศึกษา]

ในการทำวิทยานิพนธ์ ต้องการใช้แบบประเมินของนักวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสารของต่างประเทศ มีข้อสงสัย ขอเรียนถาม ดังนี้คะ 1) ถ้าแบบประเมินฉบับนั้น ไม่ใช่แบบประเมินที่เป็น original version ของนักวิจัย A แต่ได้รับการ modified ให้เหมาะกับกลุ่มตัวอย่าง โดยมีการตัด & เพิ่มหัวข้อการประเมินบางข้อโดยนักวิจัย ฺB และใช้ในการศึกษาของนักวิจัย B และตีพิมพ์ในวารสารเรียบร้อยแล้ว เรียนถามว่า ในการขออนุญาตใช้แบบประเมิน นักศึกษาต้องขออนุญาต จากนักวิจัย A หรือ นักวิจัย B คะ 2) แบบประเมินถามดังกล่าว ยังไม่ได้รับการแปลเป็นภาษาไทย หากนักศึกษาต้องการแปลเป็นภาษาไทยแต่ไม่สามารถติดต่อเจ้าของเครื่องมือได้ แต่ได้ขออนุญาตจากวารสารที่เผยแพร่ ซึ่งวารสารได้อนุญาตให้ใช้เนื้อหาทุกส่วนที่เผยแพร่ในวารสารได้แต่ต้องให้ credit ทุกครั้ง เรียนถามว่า กรณีเช่นนี้ นักศึกษาจะได้สิทธิ์ในการแปลแบบประเมินฉบับนั้นได้หรือไม่คะ และข้อที่ 3) ในการวิจัย มีบางแบบประเมินที่ไม่ได้ให้ผู้ป่วยเป็นผู้ประเมิน แต่ผู้วิจัยเป็นผู้กรอกแบบประเมินนั้น โดยใช้ข้อมูลจากเวชระเบียน เช่น การให้น้ำหนักของโรคร่วม ถ้าเป็นเบาหวาน ให้ 2 คะแนน ความดันโลหิตสูง ให้ 1 คะแนน เป็นต้น เรียนถามว่า แบบประเมินนั้น (ชื่อโรค) จำเป็นต้องแปลเป็นภาษาไทยหรือไม่คะ // ขอบคุณคะ

[อ.ดร.เกศศิริ วงษ์คงคำ]

คำตอบที่ 1
เนื่องจากข้อมูลไม่ชัดเจน ไม่สามารถตอบคำถามได้ แต่มีข้อชี้แนะดังนี้
1)แบบประเมินฉบับที่นักวิจัย B นำมาดัดแปลง ได้ระบุว่าดัดแปลงมาจาก original version ของนักวิจัย A หรือไม่ ถ้าระบุ นักวิจัย B จะต้องขออนุญาตการนำแบบประเมินมาใช้ โดยแจ้งให้ทราบถึงการดัดแปลงซึ่งอาจได้รับอนุญาต หรือไม่ได้รับอนุญาต
2)ถ้าต้องการใช้แบบประเมินฉบับของนักวิจัย B ถ้านักวิจัย B ได้รับอนุญาตให้ดัดแปลงได้ และยังมีเค้าโครงของ original version ของนักวิจัย A อย่างชัดเจน ควรขออนุญาตใช้แบบประเมินฉบับของนักวิจัย B กับนักวิจัย B และแจ้งนักวิจัย A ทราบ

[อ.ดร.เกศศิริ วงษ์คงคำ]

คำตอบที่ 2
ในกระบวนการแปลเครื่องมือ จำเป็นอย่างยิ่งที่นักวิจัยจะต้องทำการขออนุญาตจากเจ้าของเครื่องมือต้นฉบับ(original version)ก่อนที่จะดำเนินการในขั้นตอนอื่นๆ เพราะเจ้าของเครื่องมือแต่ละฉบับอาจจะมีข้อกำหนด หรือเงื่อนไขบางอย่างที่ผู้ขอใช้ต้องปฏิบัติ วารสารที่รับตีพิมพ์ไม่ได้มีอำนาจในการอนุญาตให้ใช้เครื่องมือไม่ว่ากรณีใดๆ

[อ.ดร.เกศศิริ วงษ์คงคำ]

คำตอบที่3
แบบประเมินที่ไม่ได้ให้ผู้ป่วยเป็นผู้ประเมิน แต่ผู้วิจัยเป็นผู้กรอกแบบประเมินนั้นไม่จำเป็นต้องแปลเป็นภาษาไทย