ฝุ่น PM 2.5 กับลูกน้อย: สัญญาณเตือนที่พ่อแม่ต้องรู้

อาจารย์ ดร.จินต์ณาภัส แสงงาม
อาจารย์ประจำภาควิชาการพยาบาลกุมารเวชศาสตร์
คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

     ปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM 2.5 กลายเป็นภัยเงียบที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของทุกคน โดยเฉพาะทารกและเด็กเล็กที่มีภูมิคุ้มกันยังพัฒนาไม่เต็มที่ คุณพ่อคุณแม่จึงควรตระหนักถึงอันตรายและแนวทางป้องกันเพื่อลดความเสี่ยงให้ลูกน้อย

     ฝุ่น PM 2.5 เป็นฝุ่นละอองขนาดเล็กที่สามารถเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจได้ง่าย โดยเฉพาะในเด็กเล็กที่ระบบภูมิคุ้มกันและปอดยังพัฒนาไม่เต็มที่ อาจทำให้เกิดปัญหาทางสุขภาพ เช่น ระบบทางเดินหายใจอักเสบ หอบเหนื่อย หรือไอเรื้อรัง และเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคภูมิแพ้และหอบหืด อีกทั้งยังส่งผลกระทบต่อพัฒนาการทางสมองและร่างกายหากได้รับฝุ่นเป็นเวลานาน

     โดยเฉพาะในเด็กที่มีโรคประจำตัวเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจหรือภูมิคุ้มกันต้องระวังเป็นพิเศษ ได้แก่ เด็กที่เป็นโรคหอบหืด อาจมีอาการกำเริบง่ายขึ้นเมื่อสัมผัสฝุ่น เด็กที่เป็นโรคภูมิแพ้ อาการจาม คัดจมูก น้ำมูกไหล อาจรุนแรงขึ้น เด็กที่มีปัญหาเกี่ยวกับปอด เช่น โรคปอดเรื้อรัง หรือเคยคลอดก่อนกำหนด

     คุณพ่อคุณแม่สามารถช่วยลดความเสี่ยงให้ลูกจากฝุ่น PM 2.5 ได้ด้วยวิธีต่อไปนี้ หลีกเลี่ยงการพาเด็กออกนอกบ้านในช่วงที่มีค่าฝุ่นสูง ปิดประตูหน้าต่างให้มิดชิดเพื่อลดการรับฝุ่นจากภายนอก ล้างจมูกและอาบน้ำให้ลูกเมื่อต้องออกไปข้างนอก ใช้หน้ากากป้องกันฝุ่นชนิดที่เหมาะกับเด็ก (หากจำเป็น) ติดตามค่าฝุ่นจากแอปพลิเคชันหรือแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือหลายคนอาจใช้เครื่องฟอกอากาศซึ่งถือเป็นตัวช่วยสำคัญในการลดปริมาณฝุ่น PM 2.5 ภายในบ้าน โดยเฉพาะหากใช้เครื่องที่มีแผ่นกรอง HEPA ซึ่งสามารถดักจับฝุ่นละอองขนาดเล็กได้ดี อย่างไรก็ตาม ควรใช้ร่วมกับการทำความสะอาดบ้านเป็นประจำ และการลดแหล่งกำเนิดฝุ่นภายในบ้าน เช่น ควันบุหรี่หรือควันจากการประกอบอาหาร