คณะกรรมการพัฒนาองค์กรแห่งการเรียนรู้และการจัดการความรู้ จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เรื่อง สอนอย่างไรให้มีความสุข เมื่อวันพุธที่ 6 กรกฎาคม 2559 เวลา 13.30 - 15.30 น. ณ ห้อง 1111 ชั้น 11 คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล บางกอกน้อย โดยมีรองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี วัฒนานนท์ อาจารย์ประจำภาควิชาการพยาบาลสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา เป็นวิทยากร และมีอาจารย์จิตต์ระพี บูรณศักดิ์ อาจารย์ประจำภาควิชาการพยาบาลสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา เป็นผู้ดำเนินรายการ 

พื้นฐานของแนวคิดในการใช้เป็นหลักในการสอน/การทำงาน

พื้นฐานของการทำงานที่มีความสุขมาจากพื้นฐานของครอบครัวที่มีความสุข รองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี ยกความดีให้กับครอบครัวที่ให้ความรัก ให้การอบรมสั่งสอนท่านมาเป็นอย่างดี สอนให้มีความตั้งใจในการทำงาน ให้มีความเพียรและความมุ่งมั่น มีความรับผิดชอบ มานะอดทน อ่อนน้อมถ่อมตน มีความซื่อสัตย์ ครอบครัวมีการพูดคุยให้คำปรึกษากัน ทำให้ครอบครัวมีความอบอุ่น

ชีวิตการเป็นนักเรียนพยาบาลของ รองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี เมื่อท่านเข้าเรียนและขึ้น ward ก็มักได้พบอาจารย์ที่ให้ความเมตตาเป็นอย่างมาก และโดยนิสัยส่วนตัวท่านเป็นคนชอบอ่านหนังสือ ไม่ว่าหนังสือชนิดไหนท่านอ่านได้หมด ท่านจึงไม่เคยปล่อยเวลาให้ว่างหรือเสียเปล่าแม้ในช่วงปิดภาคเรียน 

ดังนั้น พื้นฐานของแนวคิดที่รองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี ใช้เป็นหลักในการทำงาน คือ การที่ท่านจะทำงานอย่างมีความสุขได้นั้น ท่านจะต้องมีความสุขและรักในงานที่ท่านทำ งานที่ทำนั้นเมื่อทำแล้วต้องไม่ทำให้ท่านทุกข์ใจ

มุมมองเกี่ยวกับการสอน/นักศึกษา

เมื่อรองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี ได้รับความรักจากครอบครัว และตัวท่านเองก็ไม่มีครอบครัว (ไม่ได้สมรส)ท่านจึงมองลูกศิษย์เป็นลูก และนำความรักนั้นมามอบให้กับลูกศิษย์ และรักลูกศิษย์เหมือนลูก เมื่อลูกมีความทุกข์หรือมีปัญหาอาจารย์ต้องเป็นหลักให้เขา ต้องช่วยลูกแก้ไขปัญหา ช่วยกันอบรมสั่งสอนให้ลูกเป็นคนดี เทคนิคท่านที่มักใช้ในการสอนคือ ชอบให้นักศึกษาเขียนบันทึกความทุกข์ใจเพื่อระบายความรู้สึก บางเรื่องแม้ว่าท่านจะไม่สามารถช่วยนักศึกษาให้ผ่านความทุกข์นั้นไปได้แต่อย่างน้อยนักศึกษาก็ยังได้ระบายความรู้สึกที่เป็นทุกข์และไม่สบายใจออกเสียบ้าง แต่หากมีเรื่องใดที่ท่านสามารถช่วยนักศึกษาได้ ท่านจะให้ความช่วยเหลือทันที เพื่อให้นักศึกษามีความสุข เมื่อท่านต้องติดต่อประสานงานกับคนหลายฝ่าย เช่น เมื่อต้องพานักศึกษาขึ้น ward ท่านต้องใช้ความอดทนและสติปัญญาในการแก้ปัญหา เพื่อให้บรรยากาศในการทำงานเป็นไปด้วยความราบรื่นและมีความสุข เวลาที่ท่าน Conference กับนักศึกษาในช่วงบ่าย หากมีนักศึกษาบางคนง่วงนอน ท่านจะใช้วิธีให้นักศึกษาจัดกลุ่มแล้วสืบค้นข้อมูลจาก Smartphone ทำให้นักศึกษามีกิจกรรมทำแทนการนั่งฟังเพียงอย่างเดียว นักศึกษาก็จะไม่ง่วงนอน หลักในการสอนหรือการทำงานของรองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี คือ จะต้องสอนและทำงานอย่างมีหลักการ มีสติปัญญา ท่านจะมองลูกศิษย์ให้เป็นเสมือนลูกของท่านที่ท่านต้องดูแลเขาเป็นอย่างดี ท่านจะยึดถือคำพูดที่ว่า “แม่ทุกคนย่อมปรารถนาให้ลูกทุกคนได้รับสิ่งที่ดีและมีความสุข” เมื่อลูกมีความสุขแม่ก็ย่อมมีความสุขตามไปด้วย

เมื่อมีปัญหาในการสอน แก้ปัญหาอย่างไร

เมื่อรองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี มองลูกศิษย์ทุกคนเหมือนลูก ท่านจึงมักไม่ค่อยโกรธลูกศิษย์ เมื่อลูกเผลอทำในสิ่งที่ผิดพลาด ท่านจะพิจารณาว่าสาเหตุเกิดจากอะไร ที่สำคัญท่านจะเตือนตนเองว่าจะต้องควบคุมอารมณ์ของตนเอง ไม่ให้เกิดโทสะ ใช้ความรักเข้ามาช่วยในการแก้ปัญหา ทำให้ปัญหาที่ใหญ่กลายเป็นปัญหาที่เล็กลงได้ 

ความสุขในการสอนมีแนวทางปฏิบัติอย่างไร

รองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี กล่าวว่าหัวใจของการทำงานที่สำคัญข้อหนึ่งคือการทำงานเป็นทีม หากเราทำงานเพียงลำพังจะเหนื่อย ไม่ว่าจะเกิดปัญหาอะไรในการทำงาน หรือการทำงานจะหนักหรือต้องเหน็ดเหนื่อยเพียงใด หากเราสามารถบริหารจัดการคนให้เหมาะสมกับงาน และมี Teamwork ที่ดี มีความรัก ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และมีน้ำใจให้กันและกัน การทำงานของเราก็จะมีความสุขอย่างมาก 

ความประทับใจในการสอน

 รองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี เล่าถึงเมื่อครั้งที่พานักศึกษาไปฝึกภาคปฏิบัติในแหล่งฝึกต่างๆ เมื่อนักศึกษาขึ้นรถก็มักจะคุยกันเสียงดังเหมือนว่าไม่ได้พบกันมาแรมเดือน บางครั้งท่านอยากใช้เวลาระหว่างที่นั่งรถพักผ่อนบ้างก็ไม่สามารถทำได้ ในคราวต่อไปท่านจึงคิดหาวิธีที่จะทำอย่างไรไม่ให้นักศึกษาเอะอะเสียงดังเวลานั่งรถ โดยการซื้อถั่วแจกให้นักศึกษารับประทานกันบนรถ ผลปรากฎว่าเสียงเอะอะที่เคยดังเงียบลงได้ เหลือเพียงเสียงคุยและเสียงหัวเราะเบาๆ อย่างมีความสุขพร้อมกับเสียงเคี้ยวเมล็ดถั่วในปาก และมีคำพูดที่น่าประทับในจากนักศึกษาที่พูดถึงท่านว่า “อยู่กับอาจารย์แล้วมีความสุขลูกศิษย์ทุกคนก็อยากจะอยู่กับอาจารย์” เมื่อนักศึกษาได้กล่าวคำพูดของนักศึกษาประโยคนี้ให้ท่านฟัง ทำให้ท่านรู้สึกประทับใจและมีกำลังใจในการทำงาน และการที่ท่านได้ทำงานในตำแหน่งประธานประมวลผลสอบรวบยอด ก็นับเป็นงานที่ท่านได้ทำและมีความสุขที่สุดอีกงานหนึ่ง 

ข้อคิด และสิ่งที่อยากฝากถึงน้องๆ

รองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี ฝากถึงน้องๆ ทุกคนว่าขอให้ทุกคนคิดดี ทำสิ่งที่ดี ทำสิ่งที่ชอบ หากเราชอบทำงาน มองว่าการทำงานเป็นเรื่องท้าทาย เราก็จะมีความสุขในการทำงาน คณะพยาบาลศาสตร์เปรียบเสมือนบ้านหลังที่สองที่เราจะต้องดูแล เพราะคณะฯทำให้เรามีอาชีพ มีรายได้ การที่มีผู้ใหญ่มอบหมายงานให้เรานั้นแสดงให้เห็นว่าเราเป็นคนที่มีคุณค่า หากงานที่ทำเกิดปัญหาก็ระดมสมองช่วยกันคิด การทำงานเป็นทีมเป็นสิ่งสำคัญ คนในทีมต้องรักสามัคคีกันช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

ความประทับใจที่มีต่อ รองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี วัฒนานนท์

รองศาสตราจารย์ศิริวรรณ์ สันทัด กล่าวว่า รองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี วัฒนานนท์ เป็นคนที่มุ่งมั่นและมีความตั้งใจในการทำงานเป็นอย่างมาก เมื่อได้รับมอบหมายให้ทำงานอะไรท่านจะรีบทำทันที ในด้านการสอนภาคปฏิบัติท่านมีความตั้งใจและอดทนเป็นอย่างมาก จะเห็นได้จากท่านขอรับหน้าที่ในด้านการสอนที่ต้องพานักศึกษาขึ้น ward ห้องคลอดมากว่า 40 ปี ซึ่งนับว่าเป็นงานที่หนักมาก แต่ท่านก็ทำงานนี้ได้เป็นอย่างดีและมีความสุขกับงานที่ท่านทำมาโดยตลอด นั่นก็เป็นผลมาจากการที่อาจารย์ดูแลลูกศิษย์เสมือนแม่ที่ดูแลลูกด้วยความรักมาโดยตลอด ส่งผลให้อาจารย์ได้รับรางวัลอาจารย์สอนภาคปฏิบัติดีเด่น เมื่อปี 2540 ในส่วนการสอนภาคทฤษฎีอาจารย์ก็ทำมาหมดทุกรูปแบบไม่ว่าจะเป็นสื่อการสอนต่างๆ CAI ต้องขอขอบคุณในความทุ่มเทในการทำงานของอาจารย์ และข้อคิดดีๆ ที่อาจารย์ได้ฝากไว้ว่าเราต้องรักในงานที่ทำ

อาจารย์ ดร.สุพินดา เรืองจิรัษเฐียร กล่าวว่า จากการที่ได้ร่วมงานในการประมวลผลสอบรวบยอด กับรองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี วัฒนานนท์ พบว่าอาจารย์มีเทคนิคที่ดีในการทำงาน เช่น อาจารย์จะรู้ว่าเมื่อใดอาจารย์ควรพูด และเมื่อใดยังไม่ควรพูด แล้วค่อยหาเวลาที่เหมาะสมพูดในภายหลังจะดีกว่า และอาจารย์ยังเป็นอาจารย์ผู้ใหญ่ที่เชี่ยวชาญใน Program Computer อีกด้วย เห็นได้จากอาจารย์มีความเชี่ยวชาญ Microsoft Excel กว่าเด็กรุ่นใหม่ๆ อีกหลายคน จะเห็นได้ว่าอาจารย์เป็นผู้ที่ใฝ่เรียนรู้และเป็นผู้ที่แสวงหาความรู้ตลอดเวลา

บทสรุป

รองศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี วัฒนานนท์ กล่าวว่า “เมื่อเราทำงานทุกอย่างด้วยความรัก เราก็จะมีความสุขกับงานที่ทำ”